Komentarz autorstwa prof. Michała Królikowskiego dotyczący dopuszczalności solidarnego zobowiązania współsprawców przestępstwa do naprawienia wyrządzonej szkody w Ius.Focus Prawo karne 02/2021

W ramach Ius.Focus, prowadzonego przez wydawnictwo C.H.Beck cyklicznego przeglądu orzecznictwa, w którym kancelaria KMD.Legal odpowiada za analizę spraw karnych, ukazał się komentarz autorstwa prof. Michała Królikowskiego poświęcony zagadnieniu dopuszczalności solidarnego zobowiązania współsprawców przestępstwa do naprawienia wyrządzonej szkody.

W komentowanym postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. II KK 196/16, Sąd Najwyższy uznał, że instytucja obowiązku naprawienia w całości albo w części szkody wyrządzonej przestępstwem została wprost wyłączona spod działania zasady indywidualizacji odpowiedzialności karnej, a co za tym idzie orzeczenie wobec współsprawców przestępstwa tytułem środka kompensacyjnego takiego obowiązku, w zależności od realiów danej sprawy, może nastąpić solidarnie, bądź w częściach równych lub stosownie do udziału każdego ze współsprawców w wyrządzonej szkodzie.

Prof. Królikowski wskazuje, iż komentowane orzeczenie mogło powodować niepewność co do tego, czy o obowiązku naprawienia szkody przez współsprawców przestępstwa można orzec w sposób inny niż solidarnie, biorąc pod uwagę trzy możliwości wyboru określenia obowiązku naprawienia szkody wskazane przez Sąd Najwyższy. Przytacza również rygorystyczne poglądy, zgodnie z którymi jedyną możliwością orzeczenia obowiązku naprawienia szkody w przypadku współsprawców jest orzeczenie go solidarnie, jednak podkreśla, iż może to rodzić problemy praktyczne, w szczególności zniechęcać, czy nawet uniemożliwiać podejrzanym korzystanie z dobrodziejstwa dobrowolnego poddania się karze.